ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਆਮ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ 0.5 ਡਿਗਰੀ ਦਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ 0.7 ਡਿਗਰੀ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਵਾਵਾਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ PM10 ਦਾ ਪੱਧਰ ਲਗਭਗ 144 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ “ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ” ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ PM2.5 ਦਾ ਪੱਧਰ 77 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ “ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ” ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਦੇ ਅੱਠ AQI ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਿਰਫ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ (100 AQI ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ) ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ “ਮੱਧਮ” ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਵਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਵਾਵਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਧੂੰਆਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਫ਼ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀ
ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (ਪੀਪੀਸੀਬੀ) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 16 ਅਕਤੂਬਰ, 2025 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਸਿਰਫ 188 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 1,212 ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ 1,388 ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 80% ਘੱਟ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਜੁਰਮਾਨੇ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
ਬਠਿੰਡਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਸਭ ਤੋਂ ਠੰਡਾ
ਬਠਿੰਡਾ 34.6 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸ਼ਹਿਰ ਰਿਹਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿੱਚ 15.4 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਠੰਡਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੌਸਮ ਆਮ ਹੈ, ਪਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ‘ਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗੀ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ 8 ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ AQI
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ:
ਔਸਤ AQI: 63
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 59
ਬਠਿੰਡਾ:
ਔਸਤ AQI: 88
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 127
ਜਲੰਧਰ:
ਔਸਤ AQI: 135
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 247
ਖੰਨਾ:
ਔਸਤ AQI: 151
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 245
ਲੁਧਿਆਣਾ:
ਔਸਤ AQI: 110
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 120
ਮੰਡੀ ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ:
ਔਸਤ AQI: 185
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 224
ਪਟਿਆਲਾ:
ਔਸਤ AQI: 109
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 120
ਰੂਪਨਗਰ:
ਔਸਤ AQI: 101
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ AQI: 500
