ਖਬਰਿਸਤਾਨ ਨੈੱਟਵਰਕ– ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਧਨਤੇਰਸ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਧਨ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਕੁਬੇਰ, ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਅਚਨਚੇਤੀ ਮੌਤ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਯਮਦੀਪ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ
ਧਨਤੇਰਸ ਨਾਮ “ਧਨ” ਅਤੇ “ਤੇਰਸ” ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਧਨਤੇਰਸ ਕਾਰਤਿਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ 13ਵੀਂ ਤਰੀਕ ਯਾਨੀ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਜਯੰਤੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੇਵ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਲਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਸਨ।ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਹੈ।
ਧਨਤੇਰਸ 2025 ਪੂਜਾ ਮਹੂਰਤ
ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਨਤੇਰੋਦਸ਼ੀ ‘ਤੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 18 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12.18 ਵਜੇ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਦੁਪਹਿਰ 01:51 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗਾ।
ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਕੀ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਸੋਨਾ, ਚਾਂਦੀ, ਪਿੱਤਲ ਖਰੀਦਣਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਦਿਨ ਧਨੀਆ ਅਤੇ ਝਾੜੂ ਖਰੀਦਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਧਨਤੇਰਸ ?
ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੇਵ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਲਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਸਨ, ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਧਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਧਨਤੇਰਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ|
ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਸਮਾਂ
ਸਰੋਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਰਤਿਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ 18 ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12.18 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਾਰਤਿਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ 19 ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1.51 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਧਨਤੇਰਸ ਪੂਜਾ ਮੁਹੂਰਤ 07:16 – 08:20 ਸ਼ਾਮ
ਯਮ ਦੀਪਮ ਸ਼ਾਮ 5.48 – ਸ਼ਾਮ 7.04
ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ 05:48 – 08:20 ਸ਼ਾਮ
ਵਰਸ਼ਭਾ ਕਾਲ 07:16 – 09:11 ਸ਼ਾਮ
ਇਤਿਹਾਸ
ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿਸ਼ੀ ਦੁਰਵਾਸਾ ਨੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਰਾਪ ਕਾਰਨ ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚਮਕ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੈਂਤਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਹਨੇਰਾ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਦੈਂਤਾਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲਈ।
ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ
ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਚੱਲਦਿਆਂ, ਦੈਂਤਾਂ ਅਤੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ। ਮੰਦਾਰ ਪਹਾੜ ਮੰਥਨ ਵਾਲੀ ਛੜੀ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੱਪ ਵਾਸੂਕੀ ਰੱਸੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਮੰਦਾਰ ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਕਸ਼ਅਪ ਅਵਤਾਰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ‘ਤੇ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ।
ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਬ੍ਰਹਮ ਖਜ਼ਾਨੇ
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਜ਼ਹਿਰ, ਹਲਾਹਲ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਨੂੰ ਵਿਨਾਸ਼ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਤੋਂ ਅਣਗਿਣਤ ਬ੍ਰਹਮ ਖਜ਼ਾਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ। ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ, ਜੋ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲੈ ਕੇ ਆਏ।
ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ
ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਦੇ ਅੰਤ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਘੜੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ। ਉਹ ਅਮਰਤਾ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਗਿਆਨ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਧਨਵੰਤਰੀ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਜਾਂ ਧਨਤੇਰਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਨਤੇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਹ ਮਿਥਿਹਾਸ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਦੌਲਤ, ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖਜ਼ਾਨਿਆਂ ਬਾਰੇ ਹੈ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਜੀਵਨ।