ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੋਵਿਸ਼ੀਲਡ ਅਤੇ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਟੀਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, Covishield ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ Covishield ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੰਪਨੀ AstraZeneca ਨੇ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਮੰਨਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ 'ਕੋਵੈਕਸੀਨ' ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਸਰਚ ਰਾਹੀਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕਈ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ।
ਲੜਕੀਆਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਮੀਡੀਆ ਹਾਊਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ 'ਆਬਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨਲ ਸਟੱਡੀ' ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ 'ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਘਟਨਾਵਾਂ' ਯਾਨੀ ਕਿ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਏ.ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਕਿਸ਼ੋਰ ਲੜਕੀਆਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਰਿਪੋਰਟ ਸਪ੍ਰਿੰਗਰ ਲਿੰਕ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਲੜਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖੇ ਗਏ ਸਨ। 4.6 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਰੀਅਡਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ 2.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਵੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ। 0.6 ਫੀਸਦੀ 'ਚ ਹਾਈਪੋਥਾਈਰੋਡਿਜ਼ਮ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ BHU ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਧਿਐਨ
ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸ਼ੰਕਾ ਸ਼ੁਭਰਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ, ਖੂਨ ਦਾ ਜਮ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਲਰਜੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਟੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
ਸ਼ੰਕਾ ਸ਼ੁਭਰਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ 1024 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 635 ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਤੇ 391 ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਲਗਾਤਾਰ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਚੈੱਕਅਪ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ‘ਵਾਇਰਲ ਅਪਰ ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਟ੍ਰੈਕਟ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ’ (ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ) 304 ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਭਾਵ ਲਗਭਗ 48%। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 124 ਯਾਨੀ 42.6 ਫੀਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 10.5 ਫੀਸਦੀ ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ 'ਚ 'ਨਿਊ-ਆਨਸੈਟ ਸਕਿਨ ਐਂਡ ਸਬਕਿਊਟੇਨਿਅਸ ਡਿਸਆਰਡਰ', 10.2 ਫੀਸਦੀ 'ਚ ਜਨਰਲ ਡਿਸਆਰਡਰ ਯਾਨੀ ਜਨਰਲ ਸਮੱਸਿਆ, 4.7 ਫੀਸਦੀ 'ਚ ਨਰਵਸ ਸਿਸਟਮ ਡਿਸਆਰਡਰ ਯਾਨੀ ਨਸਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪਾਈ ਗਈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 8.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, 5.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ, ਨਸਾਂ, ਜੋੜਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ 5.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ।