ਅਯੁੱਧਿਆ 'ਚ ਰਾਮ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪੈਨ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਦੀ ਰਸਮ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਗੂੰਜ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਅਖਬਾਰਾਂ 'ਚ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਬਾਰੇ ਲੇਖ ਛਪ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਨੇ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।
Washington Post ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ
ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖਬਾਰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਜਾਂ ਮਈ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਗੂੰਜਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਿਤ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਮੰਦਰ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਸੱਤਾ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
Time Magazine ਦੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਸਟੋਰੀ
16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਖੰਡਰਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਉਦਘਾਟਨ ਮੋਦੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਪੁਰਾਣਾ ਵਾਅਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਿੰਦੂ ਸਰਵਉੱਚਤਾ ਦੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ।
ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 2014 ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਬਹੁਲਵਾਦੀ ਭਾਰਤੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬੇਦਖਲ ਕਰਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਸਰਵਉੱਚਤਾਵਾਦੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 2019 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ - ਜਿਸਦੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਅੰਤਮ ਫੈਸਲਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੇ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਢਾਹੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਘੋਰ ਉਲੰਘਣਾ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਕਿ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਮਲਬੇ 'ਤੇ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਗਸਤ 2020 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੂਮੀ ਪੂਜਨ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੰਦੂ ਸਰਵਉੱਚਤਾਵਾਦੀਆਂ ਨੇ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਘਿਰੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਕੇ ਜੋ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।
DAWN
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਖਬਾਰ ਡਾਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫਿਲਮੀ ਕਲਾਕਾਰ, ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗਪਤੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਸਟਾਰ-ਸਟੇਡ ਈਵੈਂਟ ਲਈ ਅਯੁੱਧਿਆ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਹੈ।
ਸਥਾਨਕ ਮੁਸਲਿਮ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੱਡੀ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇ, ਜਿਸ ਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਢਾਹੁਣ ਅਤੇ ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇਖੀ ਸੀ।
Guardian
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ 'ਚ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਜਪਾ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਚੋਣ ਏਜੰਡਾ ਭਾਰਤ ਦੀ 80% ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੋਦੀ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਨਤਕ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 11 ਦਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਸੁੱਖਣਾ ਅਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
2014 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਹੈ, ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
Reuters
ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਰਸਮ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਦੂ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮਈ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਮੋਦੀ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।